Telegraaf april 2025

Mijn Telegraaf-columns van april 2025.

1 april

Voor een dubbeltje geboren, geen stuiver meer waard

Aangespoord door de actualiteit, tikt opa de termen ‘Bangkok’ en ‘arbeiders’ in het zoekvenster van zijn geheugen.

Het beeld van die arme bouwvakkers, opeengepropt in de laadbak van een oude, walmende dieseltruck in de eeuwige file op Sukhumvit Road, meldt zich onmiddellijk op zijn netvlies. Hij staat naast ze op het trottoir, het is een graad of 36, het tweeduister treedt al in, hun twaalfurige werkdag zit erop, ze zijn uitgeput, ze worden teruggebracht naar de schamele barakken waarin ze zijn ondergebracht.

En weer voel ik medelijden.

Waar ze vandaan komen, deze gastarbeiders in de letterlijke zin van het woord, onder wie opvallend veel vrouwen? Myanmar vaak. Ze verdienen een handjevol euro’s per dag en ze zijn rechteloos.

Automatisch maak ik even een uitstapje naar Nederland, óók aangespoord goedbeschouwd, maar ditmaal door een schitterend citaat van Gerdi Verbeet, de voormalige kamervoorzitter die niet wil dat haar PvdA met GroenLinks gaat fuseren. „Wij komen op voor mensen die bezig zijn met het einde van de maand, zij zijn bezig met het einde van de wereld”, bitste Verbeet.

Hoewel het eerste deel van die uitspraak vloekt met de realiteit van de laatste dertig jaar (de ideologische veren werden in 1995 op initiatief van Wim Kok afgeschud), kunnen die woorden zo op een tegeltje, en ze komen in mij op terwijl ik die bouwvakkers in die oude, walmende truck in Bangkok voor mij zie. Konden deze verschoppelingen maar bezig zijn met het einde van de maand, denk ik. Ze zijn hooguit bezig met het einde van de dag (tijdens de covid-lockdowns werden ze zelfs onbetaald maandenlang in hun barakken opgesloten).

Maar goed.

De actuele gebeurtenis die mij stimuleerde was vanzelfsprekend de aardbeving die een gigantisch gebied in Zuid-Oost Azië trof. Het epicentrum lag bij Mandalay in Myanmar, het voormalige Birma dat ik via Bangkok bezocht toen het er de goede kant leek op te gaan: zo mooi daar, zo authentiek. Daarna pleegde het leger andermaal een coup en is het land weer grotendeels ontoegankelijk, met als gevolg dat er veel te weinig informatie over de catastrofe tot ons doordringt (officieel zijn er in Myanmar nu 3.100 doden gevallen, maar het worden er ongetwijfeld nog veel meer).

Vanuit Bangkok, dat duizend kilometer verderop eveneens werd getroffen, bereikt ons wél genoeg informatie: er is veel materiële schade, maar het is te overzien, zo begrijp ik van kennissen. Al is er wél een wolkenkrabber in aanbouw - er zijn daar talloze wolkenkrabbers in aanbouw - ingestort. De beelden daarvan gingen de wereld rond en waren huiveringwekkend.

Wie werkten op dat moment in die wolkenkrabber?

Juist.

Dagen later lagen er nog tientallen onder het puin.

Toon Tellegen schreef ooit ‘Voor geluk geboren’, een bundel met dierenverhalen over geluk, vriendschap en liefde.

Schrijft hij ooit een boek over de bevolking van Myanmar, dan verzint hij zonder enige twijfel een andere titel.

Ik weet er wel eentje: „Voor een dubbeltje geboren, geen stuiver meer waard.”

3 april

En dan nu de echte problemen graag

Ik volgde met stijgende verbazing het lintjesdebat - wat zich daar voltrok was werkelijk voer voor psychologen - en dacht: hoe hoog is de staatsschuld eigenlijk? Bijna 500 miljard euro, zo bleek, oftewel 46.5% van het bruto binnenlands product. Zeker nu tante Ursula, die onze schuld jaar in jaar uit te hoog vond, ineens heeft verklaard dat-ie best nog wel een beetje mag oplopen (toen dat mens zo oorlogszuchtig deed hoorde ik meteen het bulderende gelach in het Witte Huis en het Kremlin), had een hernieuwde politieke discussie hierover wat mij betreft voorrang mogen krijgen, daar in ‘s lands belangrijkste vergaderzaal.